برای آنکه زندگی حقیقیمان را تجربه کنیم، رها شدن در لحظه حال میتواند ما را در بهتر زیستن یاری دهد. پزشک آمریکایی، ریچارد موس، نویسنده کتاب چرخه وجود دلایل زندگی کردن در زمان حال را توضیح داده و راهکارهای مهمی برای رسیدن به آن ارائه میدهد.
کتاب چرخه وجود که به کشف قدرت آگاهی میپردازد 2محور اساسی در ضمیر انسان را مورد بررسی قرار میدهد؛ یکی محور زمان که در یک قطب آن گذشته و در قطب دیگرش آینده قرار دارد و دیگری محور ضمیر است که در یک قطب آن خود فرد و در قطب دیگرش دیگران قرار دارند. احساساتتان به شما نشان میدهند که ذهنتان به کدام سمت حرکت کرده است.اضطراب، نگرانی و امید، نشانگر آن است که ذهنتان به «آینده» رفته است. غم، افسوس و یا احساس گناه به معنای آن است که ذهنتان به « گذشته» رفته است.
غبطه، حسادت، جریحهدار شدن، سرخوردگی و خشم، حاکی از آن است که ذهن متوجه «دیگران» شده است. افکار گوناگونی که در مورد خودتان دارید مثل تحقیرکردن و یا بر عکس بزرگپنداشتن خود بدان معناست که در حیطه «خود» قدم گذاشتهاید. از صبح نرخ بورس را برای آینده به دقت بررسی میکنیم، هنگام ظهر، گفتههای رئیسمان در جلسه را مرتبا به ذهن میآوریم... و حالا حقیقتا بین آیندهای نامعلوم و گذشتهای که تمام شده گیر کردهایم. در نتیجه در حالیکه افکار بهشدت ذهنمان را بهخود مشغول داشتهاند، مدام از زمان حال، تنها حقیقت ارزشمند زندگیمان میگریزیم زیرا دیروز گذشته و فردا روز دیگری است. دکتر ریچارد موس مفهوم زمان حال و اهمیت حفظ ارتباط با آنرا برایمان توضیح میدهد.
زندگی همین حالا و همین جا!
لحظه حال نه تنها درمان عوامل تهدید کنندهای چون استرس، خستگی مفرط و بیحالی است بلکه این امکان را فراهم میسازد تا بهخود بیاییم و به زندگیمان جهت میبخشد. زندگی کردن در زمان حال، از اصول فلسفی خرد باستان، راهکار اساسی آیین بودا و هدف اصلی روانشناسی نوین به شمار میرود، راه و روشی که با به کارگیری آن در زندگی روزانه میتوان مانع از آن شد تا به حواشی زندگی بپردازیم. بنا به گفته ریچارد موس «لحظه حال را با قضاوت کردن در مورد خودمان، اطرافیانمان و چیزهایی که در ذهنمان میبافیم خراب میکنیم.» این گرایش طبیعی، ما را از دسترسی به ماهیت حقیقی درونمان و کیفیت مطلوبی از زندگی که همگی در آرزوی آن هستیم باز میدارد.
تنها یک چیز در یک زمان
«چه زمانی بهخودتان اجازه دادهاید که از دیدن قطرهای باران روی شیشه پنجره و یا لبخند فردی که دوستش دارید به وجد بیایید؟» بیتردید مدت زمان زیادی است که این عمل را انجام ندادهایدچون در زمان حال تمرکز ندارید فراتر از زمان حرکت میکنید و کاملا حق دارید که در یک زمان چندین عمل را باهم انجام دهید.آیا برای شستن ظرفها، دندانها و زمانیکه درکنارهمسرمانهستیم رمز موفقیت در این است که در آن لحظات به چیز دیگری فکر نکنیم؟ تجربه چند احساس در یک زمان، بدان معناست که در حالیکه به صدایی گوش میدهید، عطر و یا بوی چیزی را نیز استشمام میکنید و در این هنگام تمرکز روی یک حس خوشایند میتواند به شما کمککند. در این حالت، حواستان کمتر پرت میشود، در حالت ثابتتری قرار دارید و ذهنتان کمتر به وقایع بیرون سرک میکشد.
خروج از فکر منطقی
به گفته دکتر ریچارد موس«در دورهای زندگی میکنیم که به ماهیت عقل و خرد پیبردهایم، اما ماهیت روح و خود آگاهی چه میشود؟» اگر با دقت بیشتری به آن بنگریم، به این واقعیت پی میبریم که بهشدت گرفتار و یا حتی ذهنمان درگیر سازمان دهی، اداره کردن و طرح ریزی مسائل گوناگونی است وبا اینحال دچار استرس و خستگی مفرط هستیم؛ نشانهای که شاید بیشتر باید به آن توجه کنیم!ریچارد موس معتقد است زمانیکه تفکر ذهنتان را بهخود مشغول داشته است، بگذارید لذت و شوق همراه شدن با زندگی، شما را در بر گیرد.
مثلا میتوانید از عشقی که کودکتان نسبت به شما ابراز میکند، از تابش نور خورشید و... لذت ببرید. به عقیده او، «تجربهکردن «لحظه» فضایی درونی میگشاید که در آن شکل دیگری از هوش، متفاوت با فکر منطقی و یا درک ذهنی که میشناسیم، بهوجود میآورد.»به جای آنکه پشت سرهم اعصابتان را خرد کنید، تکیه بر زمان حال، این امکان را فراهم میسازد تا خود را مملو از انرژی نگهدارید و سبب میشود تا راه حلهایی که به آنها فکر نکردهاید پیش رویتان قرار گیرند. مطمئنا هیچچیز نمیتواند ذهنتان را از به اجرا درآوردن این عقیده که به تازگی شکل گرفته، باز دارد.
هنر تمرکز کردن
گاه سنگینی بار خاطرات گذشته مانع از آن میشود تا در زمان حال زندگی کنیم. سناریوهای تکراریای که با حرص و ولع وارد ذهنمان میکنیم حاکی از آن است که برخی از وقایعی که نتوانستهایم به خوبی با آنها کنار بیاییم، وارد زندگی کنونیمان میشوند. مثلا بدون اینکه متوجه باشید زمانیکه صحنهای از حسادت را جلوی چشمانتان میآورید، نیمی از ذهنتان گیج و منگ میشود.
به گفته ریچارد موس « این حالت زمانی روی میدهد که احساس خطر میکنید و افکاری چون نمیتوانم به او اعتماد کنم و ترجیح میدهم که از هم جدا شویم را در ذهنتان روی هم انباشته میکنید.»وی پیشنهاد میدهد برای دور نگهداشتن گذشتهای که ذهنتان را منحرف میکند، توجهتان را روی زمان حال، که همچنان آنرا هنر تمرکز کردن مینامد، معطوف کنید.«احساس کنید در کنار فردی که دوستش دارید هستید، به نرمی نفس میکشید، قلبتان میتپد، و بیشتر روی علائمی که علاقه او نسبت به شما را تایید میکند توجه میکنید.» به این ترتیب با مدیریت افکارتان میتوانید بهتر تمرکز داشته و درزمان حال و تنها باحقیقت موجود زندگی کنید.
مارس2009 - Doctissimo.fr